Το παζλ αποτελεί ένα παιχνίδι που είναι διαχρονικό και κερδίζει το ενδιαφέρον και των μικρών και των μεγάλων. Πρόκειται για μία επιλογή παιχνιδιού που μπορεί να το βρει κάποιος παντού, είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο. Το παιδί ενώνει τα κομμάτια και παράλληλα μεταφέρεται σε έναν άλλο κόσμο μέσα από τη φαντασία του αναπτύσσοντας τις ικανότητές του.
Ωστόσο ποια είναι τα οφέλη ενός παζλ για το παιδί;
Το παιχνίδι αυτό έχει την ιδιότητα να συντονίζει τα χέρια και τα μάτια του παιδιού. Συγκεκριμένα, τα κομμάτια του παζλ εντοπίζονται από το παιδί, με το χέρι του τα επιλέγει, και είτε τα περιστρέφει, είτε τα αφαιρεί, τα τοποθετεί σωστά. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνεται ο συντονισμός των κινήσεων των χεριών με τα μάτια και ταυτόχρονα το μυαλό λειτουργεί γρήγορα.
Εκτός αυτού, το παιδί μαθαίνει να επιλύει προβλήματα και να έχει την υπομονή να τα αντιμετωπίσει. Θέτει το μυαλό του σε σκέψη, αναζητά λύσεις, αναπτύσσει διάφορες στρατηγικές ώστε να εντοπίσει ποιο ταιριάζει ή όχι με το άλλο κομμάτι και ύστερα προχωράει στην επίλυση του παζλ. Το παιχνίδι αυτό δυσκολεύει το παιδί μέχρι ένα βαθμό, προσπαθεί να το ολοκληρώσει και μέχρι να γίνει αυτό έρχεται αντιμέτωπο με διάφορα συναισθήματα. Έτσι, αφού καταφέρει με επιτυχία να φτιάξει το παζλ, βιώνει το αίσθημα της ευτυχίας.
Με το παιχνίδι αυτό, το παιδί ενισχύει την αυτοπεποίθησή του και μαθαίνει να έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις και τις ικανότητές του. Μέσα σε αυτές εντάσσεται και η ανάπτυξη της μνήμης. Δεν είναι μόνο ότι μαθαίνει για τα χρώματα, τα σχήματα και τα μεγέθη κομματιών αλλά αποκτά γνώσεις για τα γράμματα, τους αριθμούς, τα ζώα κ.α. Για αυτό το λόγο, ένα παζλ αποτελεί το ιδανικό παιχνίδι που τονώνει τη μνήμη και εξασκεί τις γνώσεις του παιδιού σε διάφορα εκπαιδευτικά θέματα όπως είναι τα φρούτα, τα μέσα μεταφοράς κ.ά.
Κάτι που αξίζει να αναφερθεί στα οφέλη αυτού του παιχνιδιού είναι η ανάπτυξη της «πλευρίωσης».
Πρόκειται για ένα σημαντικό στόχο που τίθεται για την ανάπτυξη του παιδιού και είναι για την επιλογή της πλευράς που το παιδί θα επιλέξει ώστε να πραγματοποιεί πολλά πράγματα της καθημερινής του ζωής όπως είναι να γράφει, να πλένει τα δόντια του. Η κυρίαρχη πλευρά κατακτιέται και το παζλ είναι ένα παιχνίδι που βοηθάει και αναπτύσσει την πλευρίωση.
Επιπλέον, η δημιουργία ενός παζλ βοηθά το παιδί να παίζει με ηρεμία και υπομονή, συγκεντρώνεται σε αυτό και παράλληλα εξασκείται το μυαλό σε πράγματα που ωφελούν στο μέλλον τις ικανότητές του.
Πέρα από αυτό, το παιχνίδι αυτό μπορεί να κοινωνικοποιήσει το παιδί. Συγκεκριμένα, ένα παζλ μπορεί να φτιαχτεί τόσο από τα παιδιά όσο και από τους γονείς. Τα παιδιά αλληλεπιδρούν συζητώντας για την επίλυση του παζλ και προσπαθούν ως ομάδα να το καταφέρουν.
Ποια παζλ είναι κατάλληλα για την κάθε ηλικία;
Για την ηλικιακή ομάδα 2 έως 3 ετών είναι προτιμότερο να επιλέγονται παζλ με μεγάλα κομμάτια που σε αριθμό είναι περίπου 3-4. Ακολούθως, για τα παιδιά ηλικίας 3-5 ετών, ο αριθμός των κομματιών αυξάνεται σε 5-6, ενώ μεταξύ 5-7 ετών τα κομμάτια ενός παζλ μπορούν να φτάσουν τα 20. Σε περισσότερα κομμάτια (περίπου 100) μπορεί να το καταφέρει ένα παιδί από 8 ετών και άνω.
Παρακάτω παρατίθεται ο πίνακας με τις ηλικίες και τον αριθμό των κομματιών αναλυτικότερα:
Ηλικιακή ομάδα Αριθμός κομματιών παζλ
Παιδιά 2-3 ετών Μεγάλα παζλ με 3-4 κομμάτια
Παιδιά 3-5 ετών Απλά παζλ με 5-6 κομμάτια
Παιδιά 5-7 ετών Παζλ πιο σύνθετο με 20 κομμάτια
Παιδιά 8-11 ετών Παζλ ακόμα και με 100 κομμάτια
Τα παιδιά αρχίζουν την ενασχόλησή τους με το παιχνίδι αυτό ήδη από τα πρώτα τους χρόνια. Τους αρέσει είτε να ενώνουν είτε να τοποθετούν το ένα πάνω από το άλλο σαν τουβλάκια. Ένα παζλ προσθέτει έναν εκπαιδευτικό χαρακτήρα στα παιδιά και μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη στο παιδί όπως έγινε εκτενής αναφορά παραπάνω.
Συμβουλές για το πώς μπορούν οι γονείς να παίξουν ένα παζλ με τα παιδιά τους
Για να καταλάβει, αρχικά, πως παίζεται το παιχνίδι αυτό, είναι καλό οι γονείς να είναι δίπλα του και να του δείξουν πως να ενώσει τα κομμάτια και να παίξουν μαζί του. Ωστόσο, είναι καλό να ακολουθήσουν κάποιες συμβουλές για το πώς μπορεί ένα παιδί να παίξει και ταυτόχρονα να αποκτήσει περισσότερες δεξιότητες.
- Στην αρχή ο γονέας είναι προτιμότερο να δείξει την εικόνα του παζλ στο παιδί και να του ζητήσει να την περιγράψει. Να γίνει μία μικρή συζήτηση για την εικόνα, τα αντικείμενά της, τα χρώματά τους, την χρησιμότητά τους και το μέγεθός τους. Με τον τρόπο αυτό μπορεί ο γονιός να καταλάβει αν έχει κατανοήσει την εικόνα του παζλ.
- Στη συνέχεια, το παιδί σε συνεργασία με τον γονέα του φτιάχνουν το παζλ πάνω στην εικόνα, ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία της κατασκευής και να γίνει αντιστοίχιση της εικόνας με το παζλ. Είναι προτιμότερο να γίνεται η αρχή από τις γωνίες και στη συνέχεια να καταλήγει στο κεντρικό του σημείο.
- Μετά από πολλές επαναλήψεις και την αλληλεπίδραση με το παιδί, ο γονέας μπορεί να σηκώσει την εικόνα του παζλ στο ύψος των ματιών του παιδιού και να του κάνει κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τα κομμάτια του παζλ. Κρατώντας, δηλαδή, ένα κομμάτι ο γονέας, ρωτάει το παιδί σε ποιο σημείο της εικόνας μπορεί να τοποθετηθεί. Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο εντοπίζει αμέσως το αντικείμενο στην εικόνα του παζλ αλλά και μπορεί να αναπτύσσει την όρασή του.
- Στο τέλος, το παιδί θα μπορεί να κάνει το παζλ με το δικό του τρόπο και στρατηγική και παρά τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν, θα καταφέρει να το κάνει κερδίζοντας πολλές νέες πληροφορίες.
Προκύπτει, συνεχώς, το ερώτημα για το «ποιο παζλ είναι ιδανικό για το παιδί μου». Πέρα από το ενδιαφέρον του παιδιού για την κατασκευή ενός παζλ, είναι απαραίτητο να εστιάσουν οι γονείς στην ηλικία και την ανάπτυξη του παιδιού τους. Καλύτερο είναι να μην μένουν στον ίδιο βαθμό δυσκολίας, αλλά ο αριθμός των κομματιών να γίνεται μεγαλύτερος και έτσι το παζλ να γίνεται πιο πολύπλοκο. Κι αυτό, φυσικά, μπορεί να ρυθμιστεί ανάλογα με το πόσο το παιδί δυσκολεύεται και μπορεί να μπερδευτεί.